Lễ hội Cầu Ngư ở Phan Thiết

 

Du lịch Mũi Né - Lễ cầu ngư mang đậm các yếu tố văn hóa dân gian chủ yếu của ngư dân người Việt. Một loại hình lễ hội đặc trưng ở chỗ vừa thực hiện trên bờ, vừa thực hiện trên mặt biển, kết hợp nhiều hoạt động lễ nghi đa dạng và các loại hình văn nghệ dân gian đặc sắc.

Tham gia lễ cầu ngư từ khi mở đầu đến kết thúc, theo chương trình của ban lễ nghi ở Vạn Thủy Tú bao gồm nhiều lễ nghi, đáng chú ý là lễ Nghệ sắc (Ban lâm tế cúng vái thần, đưa sắc phong xuống các hương án và báo cáo lễ tế chính thức bắt đầu và mời các thần về chứng giám).

Lễ cúng nghinh Ông Sanh Thủy lục diễn ra tại biển phía ngoài cảng Phan Thiết, thời gian thực hiện 2 giờ. Đoàn chèo Bá trạo trình diễn lễ cung nghinh Thần Nam Hải từ biển khơi xa về. Về đến vạn tiếp tục hát chèo mời các vị thần vào ngự trong vạn. Lễ phóng sanh, lễ phóng đăng, lễ thả thuyền trên biển… Và còn một chuỗi lễ liên quan cho đến khi kết thúc. Ngoài ra còn có lễ phóng đăng trên biển, lễ thả thuyền cúng các linh hồn đã khuất trên biển, lễ phóng sanh, lễ phá cộ… bao hàm cả hai yếu tố: Lễ và hội phối hợp, lễ cầu ngư là một loại hình văn hóa dân gian của ngư dân người Việt có nguồn gốc từ lâu đời, trong đó có sự tiếp biến và kế thừa nội dung từ các lễ nghi mang tính cầu ngư của người Chăm xưa. Phần hội diễn ra bên ngoài và trên biển như lễ Nghinh Ông (rước thần Nam Hải) từ biển về, trong đó thời gian chủ yếu là biểu diễn chèo Bá trạo trên thuyền, trên quãng đường rước từ cửa biển về Vạn Thủy Tú với trang phục đặc sắc của lễ nghi.

Ở Việt Nam cũng như các nước trong khu vực Đông Nam Á, làm nghề gì thì thờ Thần của nghề đó như nghề mộc, nề, may… đều thờ ông Tổ của họ. Riêng nghề nông và nghề ngư là hai nghề có các loại hình lễ nghi phong phú, cuốn hút số người tham gia thực hiện nhiều hơn. 

Trên thực tế lễ hội cầu ngư là một hình thái sinh hoạt văn hóa cộng đồng đặc biệt, một hình thái tổng hòa văn hóa đồng thời đây còn là một môi trường văn hóa đặc thù, nhiều loại hình nghệ thuật đã ra đời và được giữ gìn trong môi trường này.Lễ cầu ngư còn có vai trò to lớn trong việc tích lũy, kế thừa và củng cố các giá trị về tính cố kết cộng đồng. Trong đó lễ rước Thần Nam Hải là lễ nghi quan trọng nhất mang tính cộng đồng rõ nét, mở đầu cho hàng chục lễ nghi nối tiếp theo. 

Xem thêm chi tiết lễ hội Cầu Ngư ở Phan Thiết.

(Hoàng Gia)