Thành viên cấp cao
Tham gia: 02:40, 13/05/2013
Bài gửi: 3188
Được cảm ơn: 0 lần
|
 Xuất khẩu lao động có trình độ cao, đường chưa đi đã thấy gập ghềnh
Đào tạo nghề kỹ thuật tại trường Cao đẳng công nghiệp Hải Phòng.
Chủ yếu là lao động phổ thông
Trong 3 năm gần đây, mỗi năm, xuất khẩu lao động của Việt Nam luôn đạt mức hơn 100.000 lao động nhưng theo đánh giá của cả doanh nghiệp và cơ quan quản lý lao động thì hoạt động xuất khẩu lao động vẫn đang “chạy theo số lượng” và lao động đi làm việc phần lớn là lao động phổ thông.
Thực tế, chỉ có một số ít lao động trình độ cao đi xuất khẩu lao động theo mô hình y tá, điều dưỡng tại Nhật Bản, Đức ở trình độ cao, có mức thu nhập khá. Do đó, để nhân rộng hình thức này, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) đang xây dựng đề án đưa lao động có trình độ cao sang làm việc tại Nhật Bản, CHLB Đức, Hàn Quốc, Slovakia, Cộng hòa Czech, Israel...
Ông Doãn Mậu Diệp, Thứ trưởng Bộ LĐTBXH cho rằng, xuất khẩu lao động có trình độ kỹ thuật là hướng đi mới, không chỉ làm nâng cao vị thế của lao động Việt Nam trên thị trường quốc tế, mà còn là một trong những giải pháp trước mắt giải quyết việc làm cho số sinh viên tốt nghiệp đang thất nghiệp hoặc có việc làm không ổn định.
“Bộ giao Cục Quản lý Lao động ngoài nước và các đơn vị liên quan gấp rút xây dựng đề án “Đưa lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật đi làm việc ở nước ngoài giai đoạn 2017 - 2020 và định hướng đến năm 2025” để trình Chính phủ trong thời gian sớm nhất”, ông Diệp cho biết.
Đề án dự kiến tiếp tục định hướng đưa lao động ngành điều dưỡng, hộ lý sang làm việc tại Nhật Bản và Cộng hòa liên bang Đức. Lao động trong ngành công nghệ thông tin, điện tử, viễn thông, sinh học, nông nghiệp sẽ được đưa sang làm việc tại Nhật Bản. Đối với lĩnh vực cơ khí, lao động có thể sang làm việc tại Hàn Quốc và một số nước châu Âu, Trung Đông. Lao động trong ngành đầu bếp, công nghệ thông tin, điện tử đi Hàn Quốc. Ngoài những thị trường trên, Bộ LĐTBXH đang xúc tiến khai thác các thị trường mới như Slovakia, Cộng hòa Czech, Israel….
Giải pháp này được đặt ra trong bối cảnh tình trạng thất nghiệp lao động có trình độ của Việt Nam ngày càng gia tăng. Theo Bản tin thị trường lao động, hiện cả nước có hơn 200.000 người tốt nghiệp cao đẳng, đại học thất nghiệp và dự báo vẫn còn gia tăng.
Cánh cửa không rộng
Theo đánh giá của các chuyên gia, về lý thuyết, đây là cơ hội rất tốt cho lao động Việt Nam bởi hiện có rất nhiều nước chưa có chính sách tiếp nhận lao động phổ thông, mà chỉ ưu tiên tiếp nhận lao động có trình độ chuyên môn.
Tuy nhiên, theo ông Phạm Viết Hương, Phó cục trưởng Cục quản lý Lao động ngoài nước (Bộ Lao động Thương binh và Xã hội) thì các nước đang ngày càng khắt khe hơn, yêu cầu chất lượng, tay nghề lao động cao hơn….
“Do đó, người lao động có ý định ra nước ngoài làm việc, ngoài sức khỏe cần phải chuẩn bị thêm những kỹ năng cần thiết từ ngoại ngữ đến chuyên môn nghề nghiệp, tác phong trong công việc… Không chỉ người lao động, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xuất khẩu lao động cũng cần phải đầu tư nhiều hơn cho cơ sở đào tạo, qua đó sẵn sàng đáp ứng yêu cầu khắt khe từ những thị trường khó tính”, ông Hương nhấn mạnh.
Nhìn ở góc độ doanh nghiệp chuyên xuất sang thị trường Nhật Bản, một đại diện doanh nghiệp xuất khẩu lao động cho rằng: “Để đạt lao động trình độ cao, người lao động phải chứng minh có đủ sức khỏe để làm việc, có tay nghề và giao tiếp được với họ. Quy trình xét duyệt không chỉ nằm trên giấy mà họ cẩn thận sang hẳn Việt Nam để tuyển chọn trực tiếp từng người, kiểm tra thông tin và tay nghề lao động”.
Ông Lê Văn Thụ, Phó Tổng giám đốc Công ty Việt Hà cho biết: “Đi xuất khẩu trình độ cao, bên cạnh kiến thức chuyên môn là trình độ ngoại ngữ và kỹ năng mềm. Điều này lao động Việt Nam rất thiếu. Do đó, tiêu chí tuyển chọn và đào tạo cũng được nâng lên”.
Đơn cử như thị trường Nhật bản, lương cơ bản của lao động làm việc tại Nhật Bản thông thường từ 25-30 triệu đồng/tháng, trừ sinh hoạt có thể tích lũy được khoảng 20 triệu đồng (chưa tính làm thêm). Đối với diện kỹ sư, kỹ thuật viên mức thu nhập có thể đạt tới 45 triệu đồng/tháng. Nhưng theo ông Nam, điều cản trở lao động Việt Nam trong đó có cả lao động có trình độ sang Nhật là tiếng Nhật.
“Đề án đưa lao động có trình độ sang một số thị trường là đề án tạo nền tảng tốt khi Việt Nam dư thừa lao động đã qua đào tạo. Tuy nhiên, điều cần thiết là bên cạnh mở ra cánh cửa này thì Bộ cũng nên đưa ra các cơ chế khuyến khích, các giải pháp tài chính, hỗ trợ, đào tạo kỹ năng… thì đề án mới thực sự thu hút được sinh viên tham gia.”, bà Trần Thị Minh Thu, Phó giám đốc Công ty Bách nghệ toàn cầu cho biết.
Còn theo đại diện Hiệp hội xuất khẩu lao động, muốn triển khai đề án thì trước mắt cần phải thực hiện việc đánh giá nhu cầu thị trường cần tuyển lao động có trình độ kỹ thuật cao thuộc lĩnh vực vào. Bởi thực tế, dù có con số thống kê có hơn 200.000 cử nhân thất nghiệp nhưng chưa có con số thống kê chính thức nào cho thấy những cử nhân này thuộc ngành nào nhưng theo khảo sát thì đa phần thuộc chuyên ngành xã hội, trong khi nhu cầu của các nước cần nhóm ngành kỹ thuật. Bên cạnh đó, các cử nhân của Việt Nam còn nhiều hạn chế về ngoại ngữ, kỹ năng.
|