Giải quyết tranh chấp lao động: Vẫn ở thế "chữa cháy"

 

Từ đầu năm đến nay, tại KCN Nội Bài và KCN Quang Minh, đã xảy ra 3 cuộc đình công. Nhờ sự vào cuộc quyết liệt từ LĐLĐ TP.Hà Nội đến CĐ và Ban Quản lý các KCN-CX Hà Nội, vụ việc ở các Cty TNHH Japan Seidai VN, Cty TNHH công nghiệp Hong Ming VN (KCN Nội Bài) và Cty TNHH Fit Active VN (KCN Quang Minh) đã tạm ổn.

 

Khi quyền lợi của NLĐ bị xâm hại

 

 

Cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu hiện nay tác động lớn đến hiệu quả SXKD của các DN và ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, việc làm của CNLĐ. So với năm ngoái, số vụ đình công trên địa bàn Hà Nội tại thời điểm này ít hơn cũng có phần từ nhận thức của NLĐ. Họ hiểu phải biết chấp nhận khó khăn, cùng DN vượt qua thách thức để duy trì việc làm, ổn định cuộc sống. Song nếu quyền lợi của NLĐ bị DN xâm hại thì nguy cơ xảy ra tranh chấp LĐ và đình công là khó tránh khỏi.

 

3 cuộc đình công trong quý I trên địa bàn TP đã cho thấy điều đó. Cty TNHH Japan Seidai VN, 73 công nhân đã ngừng việc trong 2 ngày do Cty nợ BHXH từ quý II/2008. Cty TNHH công nghiệp Hong Ming VN có tới 200 người ngừng việc trong 2 ngày vì các lý do: Cty không xây dựng thang bảng lương, ký hợp đồng chuỗi với NLĐ; không thành lập CĐCS; không áp dụng mức lương tối thiểu vùng theo quy định của Chính phủ; ép buộc LĐ làm thêm giờ... Còn ở Cty TNHH Fit Active VN, trong 5 ngày từ 17-21.4 có 160 CNLĐ ngừng việc cũng bởi Cty không xây dựng thang, bảng lương, không thành lập CĐCS; không áp dụng đúng mức lương tối thiểu vùng và nhiều vi phạm khác.

 

3 vụ đình công trên đều có sự can thiệp kịp thời của CĐ và Ban Quản lý các KCN-CX Hà Nội cũng như LĐLĐ và Sở LĐTBXH TP.Hà Nội, nên CNLĐ đã trở lại làm việc sau khi lãnh đạo các Cty hứa giải quyết và cam kết đáp ứng hầu hết các yêu cầu của NLĐ.

 

"Ngăn chặn" hơn "chữa cháy"

 

Là người trực tiếp tham gia giải quyết các vụ đình công xảy ra tại các KCN-CX Hà Nội, Phó Chủ tịch CĐ các KCN-CX Hà Nội Hà Văn Cường thông tin thêm về tình hình tranh chấp LĐ tại Cty Fit Active, đặc biệt là sự thiếu hợp tác của Cty.

 

Sau khi nắm bắt thông tin từ phía CN, CĐ các KCN-CX Hà Nội và Công an TP.Hà Nội, Công an huyện Mê Linh đã yêu cầu Cty làm việc để trao đổi hướng giải quyết, nhưng phía Cty bất hợp tác và có những lời lẽ thiếu thiện cảm.

 

Thậm chí sau khi CĐ yêu cầu lập biên bản buổi làm việc giải quyết tranh chấp tại Cty sau khi thống nhất với Công an TP.Hà Nội, Công an huyện Mê Linh và Cty, thì đại diện Cty cũng không chấp nhận với lý do không hiểu nội dung biên bản vì không hiểu nhiều tiếng Việt, mặc dù đã có phiên dịch của Cty.

 

Do vậy, đến thời điểm 20.4, CN vẫn đứng ngoài cổng không vào làm việc, phía Cty cũng không hợp tác để giải quyết. Trước tình hình đó, CĐ các KCN-CX Hà Nội đã đề nghị LĐLĐ TP.Hà Nội yêu cầu thanh tra TP, thanh tra Sở LĐTBXH tiến hành thanh tra xử lý nghiêm minh đối với trường hợp này để làm gương cho các Cty khác.

 

Trao đổi về vụ việc này, Phó Chủ tịch LĐLĐ TP.Hà Nội Đặng Minh Thuần cho rằng, đây là vụ việc được LĐLĐ TP tập trung chỉ đạo. Chỉ sau khi CĐ và Ban Quản lý các KCN-CX Hà Nội đến Cty Fit Active với quan điểm quyết liệt hơn như sẽ đề nghị thanh tra vào cuộc và có thể xử lý sai phạm bằng rút giấy phép kinh doanh, thì gần đây Cty mới hứa sẽ thực hiện tốt các yêu cầu của CN và báo cáo việc thực hiện cho Ban Quản lý các KCN-CX Hà Nội trước 30.6.

 

Từ 3 vụ đình công trên, lãnh đạo LĐLĐ TP.Hà Nội và CĐ các KCN-CX Hà Nội đều cho rằng, vấn đề đáng quan tâm là phải có chế tài xử lý nghiêm minh và sự "ra tay" mạnh mẽ của các cơ quan quản lý nhà nước trước những vi phạm của DN, nhằm ngăn chặn việc DN vẫn có thể "lách luật" khi các chế tài xử lý chưa đồng bộ.

 

Nếu các cơ quan chức năng không làm quyết liệt thì việc giải quyết tranh chấp LĐ và đình công vẫn chỉ dừng ở "phần ngọn", tức là "chữa cháy" chứ chưa thể ngăn chặn triệt để... Và như thế thì khó có thể xây dựng quan hệ lao động hài hoà ổn định trong DN.